W wydaniu magazynu ?Kuriera Szczecińskiego? z dnia 7 stycznia br. ukazał się list profesora Wojciecha Bąkowskiego poświęcony rzekomym problemom organizacyjno-prawnym Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej. Cieszymy się, że popularna w Szczecinie i województwie gazeta poświęciła wiele miejsca na temat niezwykle ważny dla mieszkańców naszego regionu. Niestety wypowiedź Pana Profesora zawiera szereg błędów, nieprawd i nieścisłości. Jesteśmy więc zmuszeni do polemiki. Z żalem przyjęliśmy to, że Szanowny Autor zanim zdecydował się przekazać swoje wątpliwości Czytelnikom ?Kuriera?, nie trafił z nimi do doskonale mu znanego Biura Stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego, które od 2011 roku zajmuje się tematem Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej. Jak zawsze odpowiedzielibyśmy na wszelkie pytania i wyjaśnili kwestie budzące niepokój Autora.

 

W poprzednim wydaniu magazynu ?Kuriera Szczecińskiego? z dnia 7 stycznia br. ukazał się list profesora Wojciecha Bąkowskiego poświęcony rzekomym problemom organizacyjno-prawnym Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej. Cieszymy się, że popularna w Szczecinie i województwie gazeta poświęciła wiele miejsca na temat niezwykle ważny dla mieszkańców naszego regionu. Niestety wypowiedź Pana Profesora zawiera szereg błędów, nieprawd i nieścisłości. Jesteśmy więc zmuszeni do polemiki. Z żalem przyjęliśmy to, że Szanowny Autor zanim zdecydował się przekazać swoje wątpliwości Czytelnikom ?Kuriera?, nie trafił z nimi do doskonale mu znanego Biura Stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego, które od 2011 roku zajmuje się tematem Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej. Jak zawsze odpowiedzielibyśmy na wszelkie pytania i wyjaśnili kwestie budzące niepokój Autora.

• Odpowiadając na pytanie ?czy brak jednego przystanku uniemożliwi rozpoczęcie eksploatacji na sieci SKM? ? możemy również odpowiedzieć pytaniem ? czy naprawdę Pan Profesor uważa, że brak jednego z 40 przystanków uniemożliwi rozpoczęcie przewozów na sieci SKM? SKM obejmuje linie prowadzące do Szczecina z Goleniowa, Stargardu i Gryfina, które są obecnie eksploatowane. Szczecińska Kolej Metropolitalna to także linia z Polic, wyłączona z prowadzenia ruchu pasażerskiego w 2002 roku, obecnie modernizowana przez Partnera PKP PLK S.A. Ewentualne opóźnienie w budowie nowych przystanków na linii SKM może wpłynąć na wyniki finansowe, czy wielkość przewozów pasażerskich. Nie wpływa jednak na gotowość pozostałych elementów infrastruktury, z której już dziś korzystają podróżni przy codziennych dojazdach do pracy lub szkoły na liniach z Goleniowa, Gryfina i Stargardu.
• Ze zdumieniem odczytujemy sugestię o utworzeniu nowego podmiotu, który miałby się zająć zarządzaniem, eksploatacją przewozów pasażerskich (w domyśle na sieci SKM) oraz zakupem taboru. Sugerowałoby to Czytelnikom, że zadania te nie są nam znane i stanowią rzekomo ogromny problem z uruchomieniem przewozów SKM. Wspomniał Pan Profesor jednocześnie o koncepcji SKM opracowanej w latach 2015-16. To właśnie wtedy SSOM zlecił wykonanie Studium wykonalności Projektu Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej, w którym te kwestie zostały szczegółowo omówione. Studium to, uzupełnione o wiedzę zawartą w kolejnym wykonanym przez ekspertów na zlecenie SSOM dokumencie ? Studium wykonalności integracji organizacyjnej, taryfowej i biletowej w SOM ? w kompleksowy sposób odpowiada na wszystkie Pana pytania.

Na bazie tych dokumentów została zawarta w 2017 roku Umowa Partnerstwa, ściśle wiążąc wszystkich Partnerów już na etapie realizacji projektu budowy SKM i wskazując ich role w czasie późniejszej eksploatacji systemu SKM. Przed podpisaniem Umowy Partnerstwa wszystkie samorządy uczestniczące w Projekcie, w tym Województwo Zachodniopomorskie, uzgodniły, że Marszałek Województwa będzie odpowiedzialny za organizację przewozów kolejowych na sieci SKM i to on zakupi tabor na jej potrzeby. Wszystkie samorządy ? Partnerzy projektu ? zgodnie z opracowanym algorytmem z Umowy Partnerstwa będą partycypować w dopłatach do przewozów kolejowych. Szczecin, Police, miasto Stargard oraz gmina Stargard, Kobylanka, Gryfino i Goleniów zorganizują transport dowozowy autobusami komunikacji publicznej. Ustalono także, co istotne w projektach infrastrukturalnych dofinansowanych ze środków UE,
że to poszczególni inwestorzy ? Partnerzy projektu będą utrzymywać wytworzoną na etapie realizacji na własnym terenie infrastrukturę, zachowując tzw. trwałość projektu.

• Po wykonanych na zamówienie SSOM analizach dotyczących różnych modeli i możliwych do zastosowania form organizacyjno-prawnych, Partnerzy projektu zdecydowali, że nie jest potrzebny nowy byt – organizacja, która wygeneruje dodatkowe koszty stałe. Racjonalizacja kosztów jest szczególnie istotna i musi być brana pod uwagę przez decydentów w obecnych, trudnych dla transportu publicznego czasach. Pan Profesor doskonale zdaje sobie sprawę, że biorąc pod uwagę realia organizacji publicznego transportu zbiorowego w zakresie przewozów kolejowych, jednoznacznym wskazaniem jest pozostawienie prowadzenia tych przewozów w gestii Marszałka Województwa. Należy w tym miejscu wspomnieć, że tabor niezbędny do uruchomienia nowych połączeń SKM Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego już zakupił, tym samym zapewniając, że linie SKM będą obsługiwane przez najnowocześniejsze w Polsce pociągi. W zawartej z 2017 roku Umowie Partnerstwa samorządowcy umówili się także co do partycypacji w kosztach uruchomienia nowych i dodatkowych połączeń. Żadna z gmin nie ma wątpliwości, że przystępując do Projektu, będzie również ponosić odpowiedzialność za jego przyszłe funkcjonowanie. W tym właśnie partycypowanie w części kosztów uruchomienia połączeń kolejowych.
• Wielokrotnie porównywano nasz projekt do wspomnianego przez Pana Profesora Pomorza, gdzie funkcjonuje spółka Pomorska Kolej Metropolitalna. Porównania te wynikają przede wszystkim z niewiedzy, czym się owa spółka zajmuje. Zarządza ona infrastrukturą kolejową, którą to pomorski Marszałek wybudował w latach 2013-15 i której jest właścicielem. W naszym wypadku infrastruktura kolejowa jest własnością Partnera projektu ? PKP PLK S.A. ? narodowego zarządcy linii kolejowych. Powoływanie więc kolejnego podmiotu mija się z celem. Z tego też względu, o wiele lepszym wyborem byłoby porównanie Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej do Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. Jej inicjatorzy wzorując się na naszych doświadczeniach, wystartowali z przewozami tymi samymi pociągami, które już jeździły, nazywając je PKM(!), trafnie wskazując, że PKM to idea ? oferta dla pasażerów, a nie tylko infrastruktura czy tabor.
• Nie bez powodu na nasze zamówienie został wykonany wspomniany już dokument tj. Studium wykonalności integracji organizacyjnej, taryfowej i biletowej w SOM, w ramach którego wskazano najbardziej optymalny model integracji transportu publicznego i współpracy między samorządami. Wiedząc, że żadna z gmin nie zastąpi województwa w organizacji przewozów kolejowych, to na miastach i gminach obszaru ciąży odpowiedzialność za przewozy autobusowe (w Szczecinie także tramwajowe) i ich koordynacja z przewozami kolejowymi. Wszyscy Partnerzy są tego świadomi i przygotowują się do nowego kształtu sieci komunikacyjnych i nowej ? wspólnej oferty taryfowej, której wdrożenie zbiegnie się z uruchomieniem SKM.

W listopadzie 2020 roku Prezydent Miasta Szczecin powierzył swojej jednostce – Zarządowi Dróg i Transportu Miejskiego realizację działań na rzecz wdrożenia zintegrowanego biletu publicznego transportu zbiorowego z uwzględnieniem przewozów autobusowych, tramwajowych i kolejowych na terenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego objętego funkcjonowaniem SKM. Dominujący organizator transportu w SOM, jakim jest ZDiTM, nad wszelkimi aspektami rozwoju i dopasowania sieci połączeń, rozkładów jazdy, ich koordynacji oraz wskazanego jednego biletu na wszystkie rodzaje transportu tj. autobus-tramwaj?kolej, intensywnie pracuje, by rozwiązania te wdrożyć równocześnie z uruchomieniem przewozów Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej.

• Prowadzony przez Stowarzyszenie SOM Projekt budowy SKM, którego poszczególne zadania realizowane przez Partnerów projektu ? spółkę PKP PLK S.A. i jednostki samorządu terytorialnego, jest przykładem spójnej strategii, współpracy i działań na rzecz lokalnej społeczności. Przykładem, że można się porozumieć, wspólnie pozyskać ogromne środki z Unii Europejskiej i mimo różnic i trudności organizacyjnych współdziałać na rzecz dobra wspólnego regionu województwa zachodniopomorskiego i jego mieszkańców. Projekt został przemyślany pod kątem inwestycyjnym poprzez zaplanowanie kompletnej infrastruktury służącej pasażerom (nowe przystanki, modernizacje obiektów, węzły przesiadkowe, parkingi P&R i B&R z wszelkimi udogodnieniami służącymi jak najlepszej obsłudze pasażerów SKM, w tym o ograniczonej mobilności) i zakupem taboru. Wzięto także pod uwagę przyszłe zarzadzanie wybudowaną i zmodernizowaną infrastrukturą oraz utworzenie jednolitego systemu organizacyjno-taryfowo-biletowego.

Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego w imieniu Partnerów pozyskało w konkursie środki UE w wysokości 512 milionów złotych. Te wszystkie zaplanowane działania związane z budową Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej ? inwestycyjne i eksploatacyjne, są już dziś na etapie wdrażania.

 

Roman Walaszkowski, Dyrektor biura SSOM